Στο πλαίσιο προώθησης της προτεραιότητας του Εθνικού Οδικού Χάρτη για τον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας 2016-2020 για τη βέλτιστη χρήση των δημόσιων επενδύσεων σε ερευνητικές υποδομές, η Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού και Ανάπτυξης (ΓΔ ΕΠΣΑ) έχει ολοκληρώσει τη διαδικασία χαρτογράφησης των ερευνητικών υποδομών οργανισμών που χρηματοδοτούνται με δημόσιους πόρους (Πανεπιστήμιο Κύπρου, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου και Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου-, το Ινστιτούτο Κύπρου, το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου, το Τμήμα Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών, το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης, το Τμήμα Μετεωρολογίας, το Τμήμα Γεωργίας, το Τμήμα Κτηνιατρικών Υπηρεσιών, το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών και το Γενικό Χημείο του Κράτους).
Η χαρτογράφηση αποσκοπεί στην καταγραφή των υφιστάμενων ερευνητικών δομών, εργαστηρίων και ανθρώπινου δυναμικού που έχουν χρηματοδοτηθεί με δημόσιους πόρους, ανά επιστημονικό τομέα. Η καταγραφή θα βοηθήσει στην αξιοποίηση των ερευνητικών υποδομών προς όφελος της οικονομίας, στην εκτίμηση των αναγκών για αναβάθμιση και χρηματοδότηση υφιστάμενων ερευνητικών υποδομών ή νέων ερευνητικών υποδομών στη βάση προτεραιοτήτων της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης, στον εξορθολογισμό των μελλοντικών δημόσιων επενδύσεων σε υφιστάμενες ή νέες ερευνητικές υποδομές, στη βέλτιστη αξιοποίηση των ερευνητικών αυτών υποδομών από την επιχειρηματική κοινότητα και τη γενικότερη προώθηση της συνεργασίας μεταξύ τους καθώς και στον εντοπισμό των αναγκών διεθνούς συνεργασίας σε ερευνητικές υποδομές.
Στο πλαίσιο αυτό έχει σταλεί ερωτηματολόγιο στους πιο πάνω Οργανισμούς αναφορικά με στοιχεία για τις ερευνητικές υποδομές των Οργανισμών όπως βασικές προτεραιότητες, αποστολή και στόχους, κύριες δραστηριότητες, εξοπλισμό, άλλες υπηρεσίες που παρέχονται, θέματα διαπίστευσης, συνεργασίας με την επιχειρηματική κοινότητα, ανοικτής πρόσβασης σε επιστημονική πληροφόρηση (δημοσιεύσεις, δεδομένα κτλ.), χρηματοδότησης κ.ά. Η πληροφόρηση θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της Διεύθυνσης Έρευνας & Καινοτομίας της Γενικής Διεύθυνσης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού και Ανάπτυξης (ΓΔ ΕΠΣΑ). Τα στοιχεία θα επικαιροποιούνται σε ετήσια βάση.
Η χαρτογράφηση συνδέεται άμεσα με μια παράλληλη διαδικασία που προωθείται από τη ΓΔ ΕΠΣΑ και αφορά τη βέλτιστη αξιοποίηση των ερευνητικών υποδομών οργανισμών που χρηματοδοτούνται με δημόσιους πόρους, από την επιχειρηματική κοινότητα.
Οι Ερευνητικές Υποδομές Οργανισμών που χρηματοδοτούνται με δημόσιους πόρους με βάση τους επιστημονικούς τομείς (scientific domains) της πλατφόρμας MERIL (Mapping of the European Research Infrastructure Landscape) που υπάρχουν σήμερα στην Κύπρο είναι οι ακόλουθες:
Επιστημονικοί Τομείς / Scientific Domains:
Biological and Medical Sciences (number of infrastructures involved)
Agricultural Research Institute (Ministry of Agriculture, Rural Development and Environment)
State Veterinary Laboratories (Ministry of Agriculture, Rural Development and Environment)
Department of Agriculture – DA (Ministry of Agriculture, Rural Development and Environment)
Terrestrial Ecosystems Management Lab – TemLab (Open University Cyprus)
Department of Agricultural Science, Biotechnology and Food Science - ABF (Cyprus University of Technology)
Department of Rehabilitation Science (Cyprus University of Technology)
Euro-Mediterranean Research Center for Oncology and Palliative Care - ERCOPC (Cyprus University of Technology)
Water and Health Laboratory - W&H (Cyprus University of Technology)
Cyprus Institute of Neurology and Genetics (CING)
Department of Biological Sciences (University of Cyprus)
Medical School (University of Cyprus)
Human Biomonitoring and Control of Consumer Product (State General Laboratory)
Microbiology of Water and Pharmaceuticals (State General Laboratory)
Food Molecular Biology and Immunology Laboratory (State General Laboratory)
Food Microbiology Laboratory (State General Laboratory)
Earth and Environmental Sciences
Physics, Astronomy, Astrophysics and Mathematics
Chemistry and Material Sciences
Geological Survey Department – GSD (Ministry of Agriculture, Rural Development and Environment)
Water and Health Laboratory - W&H (Cyprus University of Technology)
Facility of Chemical Analyses (The Cyprus Institute)
Scanning Electron Microscope – SEM (The Cyprus Institute)
Department of Chemistry (University of Cyprus)
Water General Laboratory (State General Laboratory)
Forensic Science and Toxicology Laboratory (State General Laboratory)
Laboratory of Pesticides Residues & POPs in Food (State General Laboratory)
Laboratory for Measurement of Radioactivity in Food and Environment (State General Laboratory)
Environmental Chemistry and Control of Effluents (State General Laboratory)
Human Biomonitoring and Control of Consumer Product (State General Laboratory)
Food Additives and Special Analysis of Food Laboratory (State General Laboratory)
Food Contaminants Laboratory (State General Laboratory)
Quality Control of Drugs, Cosmetics and Food Supplements Laboratory (State General Laboratory)
Food Composition and Nutrition Lab / Food Customs Control and other samples (State General Laboratory)
Food Authenticity Laboratory (State General Laboratory)
Humanities and Arts
Information Science and Technology
Engineering and Energy
Social Sciences
Other Domains:
Educational Technology
Network Science and Complex Systems, Big Data Analytics, Social Networks, and Computer Networks
Computational Science
Unmanned Systems Laboratory, Unmanned Aerial Systems, Drones, Runway, Airspace
Education
Archaeology
Department of History and Archaeology Laboratories (University of Cyprus)
Psychology
Civil Engineering and Architecture
o Αξιοποίηση Εργαστηρίων Οργανισμών που χρηματοδοτούνται με δημόσιους πόρους
Στο πλαίσιο προώθησης της προτεραιότητας του Εθνικού Οδικού Χάρτη για τον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας 2016-2020 για τη βέλτιστη χρήση των δημόσιων επενδύσεων σε ερευνητικές υποδομές, προωθείται η ανάπτυξη πολιτικής και πλαισίου διαδικασιών για τη διασφάλιση της βέλτιστης αξιοποίησης των Εργαστηρίων από την επιχειρηματική κοινότητα. Η δράση αυτή αποτελεί επίσης μέρος της Εθνικής Δήλωσης Πολιτικής για την ενίσχυση του Επιχειρηματικού Οικοσυστήματος. Ο στόχος της δράσης είναι η ενίσχυση της πρόσβασης σε εθνικές ερευνητικές υποδομές και η συνεργασία του επιχειρηματικού τομέα, της ερευνητικής και ακαδημαϊκής κοινότητας και του δημόσιου τομέα. Οι εμπλεκόμενοι φορείς είναι το Πανεπιστήμιο Κύπρου, το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, το Ινστιτούτο Κύπρου, το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου, το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών, το Τμήμα Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών, το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης και το Τμήμα Μετεωρολογίας.
Στο πλαίσιο αυτό, η Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού και Ανάπτυξης (ΓΔ ΕΠΣΑ) έχει εξασφαλίσει, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ειδική στήριξη μέσω του Μηχανισμού Στήριξης Πολιτικής (ΜΣΠ) του Ορίζοντα 2020. Ο ΜΣΠ αποτελεί ένα εργαλείο που παρέχει πρακτική υποστήριξη για σχεδιασμό, εφαρμογή και αξιολόγηση μεταρρυθμίσεων που ενθαρρύνουν τη βελτίωση της ποιότητας των επενδύσεων, των πολιτικών και των συστημάτων στην έρευνα και την καινοτομία.
Με βάση τους όρους εντολής που έχουν συμφωνηθεί με τον ΜΣΠ, ομάδα εμπειρογνωμόνων αναμένεται να πραγματοποιήσει συναντήσεις με τους αρμόδιους φορείς για Έρευνα & Καινοτομία (Ε&Κ) στην Κύπρο και ένα ευρύ φάσμα φορέων από την επιστημονική και επιχειρηματική κοινότητα. Αξιοποιώντας τα στοιχεία που θα συγκεντρωθούν κατά τη διάρκεια των συναντήσεων και την εξέταση των στοιχείων, περιλαμβανομένων και των σχετικών νομικών εγγράφων, η ομάδα εμπειρογνωμόνων θα ετοιμάσει έγγραφο με εισηγήσεις προς τις αρμόδιες αρχές για την ανάπτυξη ενός Σχεδίου Δράσης για τη βέλτιστη αξιοποίηση των Πανεπιστημιακών Εργαστηρίων από τον ιδιωτικό τομέα στην Κύπρο και στο εξωτερικό.
Η διαδικασία, η οποία θα ολοκληρωθεί σε διάρκεια 9 μηνών, έχει ήδη αρχίσει και η πρώτη συνάντηση μεταξύ της ΓΔ ΕΠΣΑ και των εμπειρογνωμόνων του ΜΣΠ έγινε στις 15 Μαρτίου 2019. Η πρώτη επίσκεψη των εμπειρογνωμόνων στην Κύπρο πραγματοποιήθηκε στις 20-23 Μαΐου 2019 και η δεύτερη επίσκεψη στις 23-25 Σεπτεμβρίου 2019 όπου, μεταξύ άλλων συζητήθηκε η προκαταρκτική Έκθεση των εμπειρογνωμόνων με τις συστάσεις που θα μπορούσαν να προωθηθούν για τη βέλτιστη αξιοποίηση των ερευνητικών εργαστηρίων που χρηματοδοτούνται από το Κράτος, από την επιχειρηματική κοινότητα. Αναμένεται η διοργάνωση μιας Ημερίδας για την παρουσίαση των τελικών αποτελεσμάτων, τον Μάρτιο του 2020.
Η δράση συνδέεται άμεσα με τη χαρτογράφηση των Εθνικών Ερευνητικών Υποδομών Οργανισμών που λαμβάνουν χρηματοδότηση από δημόσιους πόρους.